فهرست
بتن مگر که به بتن لاغر و بتن lean هم معروف است، یکی از انواع پرکاربرد بتن در صنایع است که از لحاظ عیار، طرح اختلاط، قالب‌بندی و… با بتن‌های معمولی تفاوت دارد. این نوع بتن‌ها معمولاً دارای عیار کمتری هستند و بیش‌ترین استفاده را در زیرسازی سازه‌ها دارند. مزایای بتن مگر همچون وزن و قیمت پایین موجب می‌شود که هروز استفاده از آن گسترش یابد و بیش‌تر مورد توجه قرار گیرد. در ادامه به نکاتی در ارتباط با این نوع بتن اشاره می‌شود.
مشخصات فنی بتن مگر
بتن مگر مانند انواع دیگر بتن از ترکیب سیمان و سنگدانه و آب تهیه می‌شود. با این تفاوت که بتن مگر غلظت کمتری دارد و مقدار سیمان کمتری از سنگدانه و آب در آن ریخته می‌شود. این نوع سیمان در ساخت پی سازه و سدسازی بیش‌ترین استفاده را دارد. به‌طورکلی این نوع بتن خمش بیش‌تری از سایرین داشته و قیمت آن نیز ارزان‌تر است. عیار بتن مگر با سایر بتن‌ها متفاوت بوده و براساس ترکیب و مواد اولیه بتن تخمین زده می‌شود. عیار بتن عیار است از میزان مقاومت بتنی که حدود ۲۸ روز از ساخت آن می‌گذرد. این مقاومت با واحد MPa یا مگاپاسکال و نیوتون بیان می‌شود. عیار بتن‌ها در ۵ سطح متفاوت شامل c10، c15، c20 و… طبقه‌بندی می‌شوند. این اعداد به‌صورت c10 برابر ۱۰ نیوتون، c15 برابر ۱۵ نیوتون و… بیان خواهند شد. مهم‌ترین نکته‌ای که در ساخت این نوع بتن وجود دارد، استفاده از مقدار آب بیش‌تر است که باعث کاهش غلظت می‌شود.
طرح اختلاط بتن مگر
طرح اختلاط بتن مگر، بیش‌ترین ارتباط را با نیاز شما دارد. به‌طور معمول گفته می‌شود که باید قائده ۰/۵ درصد در اختلاط سیمان و آب رعایت شود، یعنی حدوداً نصف مقدار سیمانی که ریخته‌ایم را باید آب بریزیم و مقدار سیمان حدود ۱۰۰ تا ۱۵۰ کیلوگرم‌برمترکعب باشد. با این حال طرح اختلاط با توجه به تفاوت نسبت سیمان، ماسه، سنگدانه و شن هم بیان می‌شود. به‌طور مثال:
- طرح اختلاط M5: نسبت سیمان، شن و ماسه، سنگدانه، برابر ۱، ۵، ۱۰ بوده و مقاومت بتن ۵ مگاپاسکال است.
- طرح اختلاط M5: نسبت سیمان، شن و ماسه، سنگدانه، برابر ۱، ۴، ۸ بوده و مقاومت ۷.۵ مگاپاسکال است.
مزایای بتن مگر
بتن مگر از بهترین و کاربردی‌ترین مصالح ساختمانی است که همواره باتوجه به مزایای زیاد آن به‌شدت مورد توجه معماران و سازندگان ساختمان قرار می‌گیرد و بیش‌ترین استفاده را در فونداسیون و زیرسازی دارد.
- یک زیرسازی عالی جهت آب‌بندی و هموار کردن زیر سازه‌ها است.
- در روسازی و پرکردن فضاهای خالی هم ممکن است استفاده شود.
- بتن مگر با ایجاد فاصله بین سطح سازه و خاک، استحکام را افزایش می‌دهد.
- ایجاد بستر و پی برای ساخت سازه با بتن مگر انجام می‌گیرد.
- محافظت از پی سازه که در معرض رطوبت، مواد شیمیایی و… قرار دارد.
- بالا بردن ایمنی جاده‌ها با استفاده بتن مگر به‌عنوان زیراساس انجام می‌گیرد.
- به‌عنوان عایق و کاهش دهنده اتلاف انرژی عملکرد دارد.
قالب بندی بتن مگر
قالب‌بندی بتن یکی دیگر از مواردی است که در باعث استحکام بیش‌تر پی سازه می‌شود. نفوذ بتن در خاک و کاهش میزان آب آن، یکی از عواملی است که سازه را تضعیف می‌کند و انجام قالب‌بندی چاره آن است. با انجام این کار، بتن هموار و مسطح می‌ماند و کیفیتش حفظ می‌شود. قالب‌بندی بتن مگر با چوب و به‌صورت کاملاً محکم انجام می‌شود. پیش از قالب‌بندی، قالب‌ها سرد می‌شوند و در ساعات گرم روز، قالب‌بندی انجام می‌شود. این عمل موجب می‌شود که حرارت اضافی کیفیت بتن را کاهش ندهد. قالب‌ها با دقت بالا در کنار یکدیگر قرار می‌گیرند تا هیچ‌گونه اتلاف و خروج بتنی صورت نگیرد. قالب‌ها حتماً از قبل روغن‌کاری می‌شوند تا استفاده از آن‌ها راحت‌تر باشد و آسیبی به بتن وارد نشود. چند نکته مهم که پیش از قالب‌بندی باید مدنظر داشته باشید، مرطوب بودن سطح از حدود ۱۰ ساعت قبل، تمیز بودن و آرماتوربندی شدن سطح و داشتن مقاومت کافی است.
ابزارهای مورد استفاده در ساخت بتن مگر
برای ساخت بتن مگر در مراحل مختلف به ابزارهای خاصی نیاز پیدا می‌کنید. تهیه مواد و مخلوط کردن آن‌ها گام اول بوده و در نهایت به مرحله بتن‌ریزی می‌رسید. ابزارهای مهمی که در مرحله اول برای چک کردن کف سازه و… مورد استفاده قرار می‌گیرند عبارتند از شمشه، تراز، متر، کمچه، ماله استامبولی ، بیل، فرغون و کلنگ است.
قیمت بتن مگر
قیمت این نوع بتن با توجه تفاوت مقدار مصالح با سایرین متفاوت است. عوامل دیگری همچون متراژ سازه هم در قیمت نهایی کار موثر خواهد بود و هرچه سازه بزرگ‌تری داشته باشید مقدار بتن مصرفی شما بیش‌تر خواهد بود. عیار بتن نیز معیار مهمی بوده و هرچه عیار بتن بالاتر باشد، کیفیت و درنتیجه قیمت آن هم بیش‌تر است. در نهایت عواملی همچون مقدار هزینه حمل‌و‌نقل، کارگر و… به قیمت نهایی شما افزوده می‌شود. با این حال، به‌طور کلی به‌دلیل کم بودن سیمان در طرح اختلاط بتن و رقیق بودن بتن مگر، قیمت آن از سایر بتن‌ها کم‌تر خواهد بود.
نکات مهم استفاده بتن مگر
اگر می‌خواهید به بهترین شکل از این نوع بتن استفاده کنید و بتن مگر شما دچار ضعف و پوکی نشود، رعایت چند نکته بسیار ضروری است.
- بتن باید حدوداً ۵ تا ۱۰cm از محدوده اصلی بیرون بریزد.
- مرطوب بودن خاک پیش از اجرا بسیار مهم است و از پوک شدن بتن جلوگیری می‌کند.
- بتن باید کاملاً متراکم و بدون حباب باشد.
- با ابزارهایی همچون تراز، ماله، شمشه و… باید سطح کار را کاملاً یک‌دست کرد.
- حداقل ضخامت بتن مگر باید ۵ سانتی‌متر و حداکثر ضخامت آن ۱۵ سانتی‌متر باشد.
- بتن مگر نیاز به ده ساعت قرنطینه در محیط مرطوب دارد.
- بتن بتن‌ریزی و سایر عملیات‌های ساختمانی باید یک روز فاصله باشد.
- تولید بتن مگر با میکسرهای کوچک انجام شده و حداقل دو دقیقه نیاز به مخلوط شدن دارند.
همچنین بخوانید: بتن اکسپوز – قیمت بتن اکسپوز
سخن پایانی
بتن مگر نوعی بتن است که از لحاظ میزان مواد اولیه با بتن معمولی تفاوت دارد و میزان آب آن از بتن معمولی کم‌تر است. این نوع بتن علاوه‌بر رقیق بودن، قیمت ارزان‌تری داشته و در عیارهای متفاوت، بسته به طرح اختلاط‌های گوناگون عرضه می‌شود. این نوع بتن به‌عنوان زیرسازی استفاده شده و می‌تواند باعث افزایش استحکام سازه شما شود. قالب‌بندی یکی دیگر از مواردی است که کیفیت و عملکرد این بتن را چند برابر می‌کند. ضخامت بتن، قرنطینه کردن و مرطوب نگه‌داشتن آن از نکات بسیار مهم در تولید بتن مگر است.
